20 Mart 2009 Cuma

3 haftadır bahçede neler oluyor

Aslında umduğumuz kadar çok şey olmuyor. Zaten geçen Pazar (16 Mart) gidemedik. Ekip iyi hazırlanmıştı fakat çok kar yağdı. Planı değiştirip kardanadam yapalım dedik ama daha öğlen olmadan karlar eridi. Gidemediğimizle kaldık. Gitsek de bahçede çalışamayacaktık.

Ay başında, 1 Mart'ta Tolga, Ece, Aylin, Özer, Ceyhan, Alp ve Canan oradaydık. Ekim için 20 sıra hazırladık; sıraları birbirinden ayıracak olan ıspanakları ektik, yerlerini iplerle belli ettik. A, B ve C sıralarını sarı, kırmızı ve siyah taşlarla işaretledik. Bazı sıralara yeşil gübre olarak hardal, fiğ ve mürdümük ektik. Aylin'in süper makinesiyle çektiğimiz fotoğrafların başına bir haller geldiği için yine Aylin'in cep telefonuyla alınmış şu fotoğraf kaldı elimizde:



8 Mart Pazar günü de Evren, Özer, Kamuran, Tolga, Aylin ve ben oradaydık. Bahçe fazlaca çamurdu, girilmeye pek müsait değildi. Zaten Mehmet Dayı önceki hafta tava gelmiş toprağı fazla ezdik diye serzenişte bulunuyordu haklı olarak. Biz de mıntıka temizligi yaptik ve şifalı otlar-çiçekler için bir alan hazirladik. Bu sefer hem fotoğrafları hem de filmi var (Kirmir'in sesini duyuyor musunuz?):






Yine o gün Bülent'in ablasının Ödemiş'ten gönderdiği iki aşılı kestaneyi bahçenin orta yerine, Mehmet dayının getirttiği iki hünnap fidanını da bahçenin iki kenarına diktik. Misafir çiftçimiz Kamuran bey bahçe performansıyla parmak ısırttı; aynı anda hem el-kol hem de çene kaslarının çalışmasını izlemek çok etkileyiciydi.

Tolga'nın çizdiği bahçe planını benim bir elden geçirmem, A-B-C sıralarını falan belirtmem gerek. Tolga, bi de yeşile falan mı boyasaydık acaba? Bu haliyle pek sevimli görünmüyor:) :



Bahçenin her sırasının kesidi de şöyle olacak:



Bahçe bu şekilde, C-A-C-B-C şeklinde giden 80 cm aralıklı 20 sıra halinde düzenlendi. Yani A ve B sıralarının arasında C sıraları var. Her sıra birbirinden ıspanaklarla ayrılıyor.

Ispanak sıraları belirlemenin yanı sıra toprağı gevşetmek, beslemek, yararlı böcekleri çekmek ve ana ürün fidelerine hafif gölge sağlamak için yardımcı bitki olarak kullanılıyor. Çiçeklenmeden önce biçilip yerine bırakılacak, bir sonraki sezon için toprağa besin sağlayacak. Yapabilirsek bunların üzerine de "yerinde kompost" ("sheet composting") denen yöntemle sezon boyunca kompostlama yapacağız.

A sıraları bütün bir sezona yayılacak ana ürünlere ayrılacak. Örneğin domates, biber, kabak, patlıcan, fasülye, lahana, kavun, karpuz gibi.

B sıraları yılda iki kez ürün alınabilek serin iklim sebzeleri için. Örneğin bakla, marul, fındık turbu, pazı, ıspanak, sarımsak vs.

C sıraları kısa sürede hasat veren ya da sık ürün alınabilen (ve biyolojik koruma sağlayan) otsu bitkiler için. Örneğin, kimyon, dereotu, maydanoz, turp, havuç, sarımsak, roka, tere, kıvırcık, rezene, anason, semizotu vs. Geniş alana yayılan A bitkilerinin (örneğin hıyar, kabak, kavun, karpuz) yanlarındaki C sıraları sadece ilkbaharda kullanılıp, sonra boş kalacak.

Bahçe işlerine bir şekilde başlamış olsak da hava şartları bazı erken ekimleri yapmamıza izin vermedi. (Şubat sonundan itibaren bakla, bezelye, kimyon, marul, havuç, ıspanak, fındık turbu vs. ekmeyi düşünmüştük). Yeni durumda 'binişimli ekim'i deneyeceğiz gibi görünüyor. Mesela bu Pazar, 22 Martta (yine yağmur/kar olmazsa) bazı A sıralarına turp, bakla ya da marul ekip, sonra Nisan ortasında aralarına domates ekebiliriz. Turp, bakla, marul Haziran ortasında-sonunda hasat edildiğinde büyümekte olan domateslere yer açılmış olacak. Bahçe planlamasında son durum aşağıdaki gibi idi. Sıra sayımız başlangıçta düşündüldüğünden daha az olduğu için oldukça samimi bir kardeşlik ortamı oluşturmak gerekti. Bkz: buradaki pfd dosyası.